بررسی شیوع کمبود ریزمغذیهای آهن، روی و مس سرم در مناطق شهری و روستایی شهرستان تهران

سابقه وهدف: نظر به اهمیت ریزمغذیها در سوخت و ساز بدن و نقش کلیدی آنها در ارتقا سلامت و با توجه به آن که اطلاعات جامعی در مورد وضعیت بیوشیمیایی ریزمغذیها دردست نیست.این بررسی با هدف آگاهی از شیوع کمبود آهن، روی و مس در ساکنان شهرستان تهران انجام گرفت. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی (مشاهدهای مقطعی) 206 خانوار، شامل: 612 نفر (320 نفر در شهر و 292 نفر در روستا) و 265 مرد (43 درصد) و 347 زن (57 درصد) با محدوده سنی 3 تا 83 سال و میانگین و انحراف معیار 19±33 سال به روش نمونه گیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند. ابتدا پرسش نامه انفرادی حاوی اطلاعات دموگرافیک تکمیل شد.قدووزن اندازه گیری و نمایه توده بدن محاسبه گردید. سپس 10 میلی لیتر خون جهت اندازه گیری میزان آهن، روی و مس به روش اسپکتروفتومتری جذب اتمی از هر یک از نمونهها اخذ گردید. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان داد که کمبود عناصر در شهرستان تهران شیوع بالایی دارد. میانگین آهن سرم µg/dl 45±114 بود و اختلافی در شهر و روستا وجود نداشت. میانگین مس سرم در شهر بیشتر از روستا بود (27±75 در مقابل µg/dl 23±67) وبرعکس میانگین روی سرم در روستا 36±140 درمقایسه با شهر µg/dl 33±101 افزایش نشان داد. هیچ کدام از افراد مورد بررسی در مناطق روستایی کمبود روی نداشتند، در حالی که 19 درصد ساکنین مناطق شهری کمبود روی داشتند. کمبود آهن در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی بود. (6 درصد در شهر و3/0 درصددرروستا) افرادساکن روستاهادرصد کمبود مس بیشتری (68 درصد) در مقایسه با ساکنین شهری داشتند. (55 درصد) درصد کمبود عنصر روی در زنان و مردان مشابه بود. شیوع کمبود آهن در زنان کمترو برعکس درصد کمبود مس در زنان بیشتر از مردان بود. درصد کمبود عناصر آهن و روی در افراد مسنتر بیشتر و برعکس درصد کمبود عنصر مس در افراد جوانتر بالاتر بود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به شیوع به نسبت زیاد کمبود این عناصر، بررسیهای گستردهتر در مناطق شهری و روستایی سایر شهرستانهای ایران و نیز پژوهشهایی در رابطه با سبب شناسی و روشهای درمانی کاهش دهنده کمبود عناصر پیشنهاد میشود.